Hier worden in een Kennisbank artikelen, overdrukken of verwijzingen verzameld die een verdieping geven over de boerderij en haar omgeving. Deze informatie heeft NIET de pretentie om volledig te zijn, maar geeft doorgaans wel een goede indruk van de onderwerpen.
Vindt u niets over een onderwerp dat u zoekt dan verwijzen wij u graag naar de e-bibliotheek van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). De RCE heeft een uitgebreid aanbod van brochures over techniek, wetgeving, herstel en onderhoud, duurzaamheid, etc. De meeste uitgaven zijn als PDF-bestand te downloaden.
Voor uw eigen (regionale) situatie is het belangrijk om een grondige studie van het onderwerp te maken. U kunt ook eens langs gaan bij een plaatselijke heemkundekring of een boerderijdeskundige in de regio om advies vragen.
Bij het downloaden wordt uw naam en e-mail adres gevraagd. Na ontvangst van deze gegevens wordt het gevraagde artikel automatisch naar het opgegeven e-mail adres verzonden. De bestanden worden apart verzonden.
Wij gaan zorgvuldig met uw gegevens om. Het e-mail adres kan worden gebruikt om u informatie te sturen over de activiteiten van de SdBB.
Heemschut Regelgeving boerderijen
Dit artikel behandelt de problemen die ontstaan op het gebied van regelgeving bij hergebruik van boerderijen als woning en kleine bedrijfsvoeringen in Noord-Brabant.
In andere provincies komen deze problemen in meer of mindere mate eveneens voor.
Klik hier voor downloaden van het artikel.
bron: Huub Oome, Heemschut (jaargang 89, februari 2012, nr 1, blz 15-18)
Hooibergen en Hooimijten
Hooibergen en hooimijten
Bij het bouwen van nieuwe hooibergen is het belangrijk om na te vragen of deze in de omgeving van de boerderij gebruikelijk waren, want in sommige delen van Brabant werden er van oudsher geen hooibergen gebruikt.
Het artikel is een overdruk van het hoofdstuk over Hooimijten in het boek ErfGoed in de Meierij (inmiddels uitverkocht), hierin vindt u de nodige achtergrondinformatie.
NB. De SdBB adviseert om bij herbouw en restauratie van te voren informatie in de buurt (en bij vergelijkbare objecten) in te winnen, zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande en/ of oude materialen en bekwame architecten en vaklieden in te schakelen.
Klik hier voor downloaden van het artikel (PDF formaat).
Boerderijen sites op internet
Boerderijen-sites
Artikel met daarin groot aantal verwijzingen naar interessante en bruikbare websites over boerderijen, landelijke bouwkunst, bouwhistorie, erfgoed etc.
De lijst (bijgewerkt maart 2012) is samengesteld door Jan Timmer, één van de auteurs van het boerderijenboek over Peelland en Land van Cuijk.
Klik hier voor het downloaden van het artikel (PDF-formaat).
Waterput
Waterputten
1. Waterputten bij boerderijen zijn en waren er in soorten en maten. Doorgaans was dat de enige manier om aan de waterbehoefte te voorzien.
Nadat ook het platteland en de boerderijen waren aangesloten op het waterleidingnet verdween de functie van de put.
Tegenwoordig is er weer sprake van herstel of herbouw van waterputten.
Download hier een overdruk van het hoofdstuk over waterputten in het boek ErfGoed in de Meierij. In dit artikel vindt u de nodige achtergrondinformatie.
Klik hier voor het downloaden van het artikel (PDF-formaat).
2. Over de historie van waterputten is in juli 2014 een artikel verschenen in onze Nieuwsbrief 105
3. In 2017 is op initiatief van de Stichting de Brabantse Boerderij het boek WATER en BROOD, Putten en bakhuizen in het Groene Woud verschenen. Het eerste deel van het boek beschrijft de historie, bouwwijze en ook de eigentijdse bouw van waterputten.
Het boek is te bestellen bij Picture Publishers in Woudrichem.
NB. De SdBB adviseert om bij herbouw en restauratie van te voren informatie in de buurt (en bij vergelijkbare objecten) in te winnen, zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande en/ of oude materialen en bekwame architecten en vaklieden in te schakelen.
Bakhuizen en ovens
Bakhuizen en ovens
1. Voordat men na WO II overging op het brood van de bakker waren er op veel boerderijen bakovens te vinden. Soms waren de ovens in- of aanpandig geplaatst, maar ook waren er bakhuisjes in de nabijheid van de boerderij gebouwd.
De losstaande bakhuizen zijn meestal gebleven voor de kippen, haardhout of als opslag voor allerlei materialen. De ovens zijn nogal eens van het huisje afgesloopt omdat er verval optrad en omdat de functie toch was verdwenen.
De laatste jaren komt er weer belangstelling voor het herstel en soms ook voor het bakken van brood in eigen oven. De SdBB verzamelt kennis over de (her)bouw en het gebruik van ovens. Er wordt gewerkt aan een SdBB-publicatie over dit onderwerp.
Het artikel is een overdruk van het hoofdstuk over bakhuizen in het boek ErfGoed in de Meierij (inmiddels uitverkocht), hierin vindt u de nodige achtergrondinformatie.
Klik hier voor het downloaden van het artikel (PDF-formaat).
2. In 2017 is op initiatief van de Stichting de Brabantse Boerderij het boek WATER en BROOD, Putten en bakhuizen in het Groene Woud verschenen. Het tweede deel van het boek beschrijft de historie, bouwwijze, gebruik en ook de (nieuw)bouw van bakovens.
Het boek is te bestellen bij Picture Publishers in Woudrichem.
NB. De SdBB adviseert om bij herbouw en restauratie van te voren informatie in de buurt (en bij vergelijkbare objecten) in te winnen, zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande en/ of oude materialen en bekwame architecten en vaklieden in te schakelen.
Typologie van schuren
Typologie van schuren
De typering van schuren bij boerderijen in Brabant gebeurt meestal aan de hand van de plaatsing van "de deel".
De belangsrijkste types die worden onderscheiden zijn : midden-dwarsdeel, zij-dwarsdeel en zij-langsdeel.
Het artikel is een overdruk van het hoofdstuk over schuurtypen in het boek ErfGoed in de Meierij (inmiddels uitverkocht), hierin vindt u de nodige achtergrondinformatie.
De SdBB adviseert om bij herbouw en restauratie van te voren informatie in de buurt (en bij vergelijkbare objecten) in te winnen, zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande en/ of oude materialen en bekwame architecten en vaklieden in te schakelen.
Klik hier voor het downloaden van het artikel (PDF-formaat).
Boerderijkleuren
Artikel Sprokkels nr 10
Dankzij de welwillende toestemming van Heemcentrum het Schoor in Udenhout kunnen we bijgaand artikel "GELE KOZIJNEN en GROENE LUIKEN" plaatsen.
Het artikel over kleur op boerderijen is geschreven door Joost van Dongen. Hij gaat uitgebreid in op het kleurgebruik op boerderijen in Udenhout en Biezenmortel.
Het antwoord op de vraag "zijn er typische kleuren of kleurcombinaties voor het schilderen van woningen en boerderijen in Udenhout" luidt NEEN. Hij geeft aan dat het kleurgebruik in het dorp overeenkomt met wat elders in Midden-Brabant gebruikelijk is.
De foto's bij het artikel zijn gemaakt door Hans Pickhard (vrijwilliger bij het centrum).
Klik hier voor het downloaden van het artikel (PDF formaat).
In het artikel is per ongeluk de nummering van het pand aan de Winkelsestraat vermeld, dit moet 25 zijn ipv 22. De dakkapel van het pand aan de Schoorstraat 22 is geen voorbeeld voor hoe de SdBB dakvlak doorbrekingen graag ziet.
Stalverbetering
Stalverbetering aan het begin van de 20e eeuw
Aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw wordt met het gebruik van kunstmest duidelijk dat de boeren aan productieverhoging en schaalvergroting kunnen gaan doen. Het besef groeit dat de stallen moeten worden verbouwd om te voldoen aan 'moderne' hygiëne-eisen, die gebaseerd zijn op wetenschappelijke ontdekkingen.
De stalverbetering komt schoorvoetend op gang. Er wordt een vereniging opgericht die de boeren moet bewegen om de potstal vaarwel te zeggen en over te gaan op een grup-stal.
Klik hier voor het downloaden van het artikel (PDF formaat).
Boerderijenroutes
Boerderijenroutes
Tijdens de Vriendendagen wordt met touringcars en een gids een speciaal uitgestippelde route langs bijzondere boerderijen gereden. Bij een aantal boerderijen wordt gestopt en is er de mogelijkheid om rondom de boerderij te lopen en om binnen een kijkje te nemen. U kunt een aantal routes downloaden en deze op een mooie dag zelf nog een keer met de fiets of de auto helemaal of gedeeltelijk narijden.
Klik hieronder voor het downloaden van de artikelen (PDF-formaat):
Brabantse Wal Noord Brabantse Wal Zuid